Sieć TOR jest jednym z popularnych sposobów na zapewnienie sobie prywatności i anonimowości w sieci. Czym jest TOR i w jaki sposób można z niego korzystać?
Spis treści
Czym tak właściwie jest TOR?
Skrót TOR pochodzi od angielskiego The Onion Router, co w wolnym tłumaczeniu określane jest przez internautów jako „Sieć Cebulkowa”. Nie bez powodu są tutaj owe skojarzenia z cebulą, gdyż – podobnie, jak to warzywo – TOR ma „warstwy”, które sprawiają, że jego użytkownik zyskuje w sieci anonimowość. Dzięki zastosowaniu TOR możliwe jest przeglądanie internetu z zachowaniem prywatności, a także omijanie blokad regionalnych, czy cenzury. TOR może być zamiennikiem popularnego VPN, jednak w przeciwieństwie do niego, wymaga on nieco obeznania z technologią. Podczas gdy z oprogramowania VPN bez przeszkód i wcześniejszej konfiguracji może korzystać praktyczne każdy internauta.
Przeglądarka TOR – gdzie pobrać?
Najłatwiejszym sposobem na korzystanie z TOR jest zainstalowanie przeglądarki TOR ze strony torproject.org. Jest ona zmodyfikowaną wersją Firefox’a, który został dostosowany na potrzeby sieci TOR. Dzięki zainstalowaniu przeglądarki TOR możliwe jest korzystanie z anonimowej sieci TOR bez czasochłonnej konfiguracji. Program TOR Browser jest dostępny na systemy Windows, macOS i Linux.
Konieczne będzie jednak zastosowanie kilku zasad, które podwyższą bezpieczeństwo z jej użytkowania.
- Korzystając z TOR zawsze należy używać protokołu HTTPS. Wewnątrz sieci TOR wszystkie dane są szyfrowane, jednak po opuszczeniu węzła wyjściowego już nie. Jeśli węzeł będzie gromadził dane, to mogą one zostać przechwycone
- Sieci TOR nie należy używać do przesyłania plików w sieci p2p, a także wysyłania dużych plików inną metodą, lub do streamowania treści z Netflixa czy Youtube
- Przeglądarkę TOR należy zainstalować z oficjalnej strony torproject.org
- Podczas korzystania z TOR należy wyłączyć wszystkie wtyczki i skrypty, które mogłyby zakłócić działanie sieci. W tym Javę i Flasha. Nie warto instalować żadnych zewnętrznych pluginów, aby nie obniżyć swojej anonimowości
- Korzystając z sieci TOR nie pobieraj plików, które będą wymagać otworzenia ich w osobnej aplikacji, np. dokumentów PDF, DOC czy TXT
Strony w sieci TOR można również przeglądać z poziomu np. przeglądarki Firefox:
- wpisujemy „about:config” w polu adresu Firefoxa
- klikamy „Akceptuję ryzyko, kontynuuj„
- wpisujemy „network.dns.blockDotOnion” w nowym polu wyszukiwania
- przełączamy wartość „true” na „false„

Zalety i wady sieci TOR
TOR jest oprogramowaniem, które działa w oparciu o otwarty kod źródłowy. Dzięki temu każdy użytkownik może do kodu „zajrzeć” i zobaczyć, co się w nim znajduje. Informacje w nim zwarte nie będą jednak jasne dla tych, którzy z programowaniem nie mają wiele wspólnego. Otwarty kod umożliwia społeczności sieciowej na bieżąco monitoruje ewentualne błędy i luki w kodzie, co zwiększa bezpieczeństwa działania sieci cebulkowej. Dużym plusem TOR-a jest także fakt, że jest on darmowy. Połączenie poprzez sieć TOR pozwoli na ukrycie IP, korzystanie z sieci w sposób anonimowy, omijanie cenzury internetu, a także dostęp do blokowanych treści. Niestety rozwiązanie to nie jest wolne od wad.
TOR nie będzie rozwiązaniem dla wszystkich użytkowników internetu. Głównymi zarzutami w kierunku sieci cebulkowej jest przede wszystkim jej niska prędkość. Jest to spowodowane niczym innym jak konstrukcja TOR-a. Sieć cebulkową tworzą węzły wolontariuszy, którzy charakteryzują się zróżnicowaną prędkością łącza. To właśnie węzły są wykorzystywane do przesyłania pakietów danych, a ich niska wydajność ma bezpośredni wpływ na szybkość działania całej sieci. TOR nie jest zalecany dla użytkowników, którzy nie mają elementarnej wiedzy na temat programowania i tworzenia sieci. Przeciętny użytkownik internetu może poprzez używanie tego oprogramowania może narazić się na niebezpieczeństwo i przechwycenie danych. Jeśli nie zamierzamy robić niczego nielegalnego w sieci, a nasza wiedza o programowaniu jest ograniczona, lepszym rozwiązaniem będzie dla nas VPN.
Czym jest darkweb i deepweb?
Korzystanie z sieci TOR pozwala również na dostęp do darkweb i deepweb, czyli do nieindeksowanych przez wyszukiwarki internetowe (takie jak Google czy Bing) zasobów Internetu.
Darkweb to tajemniczy obszar internetu, który wzbudza wiele kontrowersji i skojarzeń z nielegalnymi działaniami. Jest to część sieci, do której dostęp nie jest możliwy za pomocą standardowych przeglądarek internetowych, a jedynie za pośrednictwem węzła sieci TOR przez anonimowe połączenie przez przeglądarkę TOR.
W przeciwieństwie do „jasnego” internetu, na darkwebie większość stron nie jest indeksowana przez wyszukiwarki, co utrudnia ich odnalezienie. Konwersacje użytkowników sieci TOR na forach są tam o wiele bardziej ukryte.
Niestety, darkweb kojarzy się głównie z nielegalnymi aktywnościami, takimi jak handel narkotykami, bronią czy danymi osobowymi. Wielu przestępców korzysta z darkwebu, aby ukryć swoje działania przed organami ścigania. W ramach darkwebu funkcjonują także fora i serwisy, które zachęcają do dokonywania przestępstw, np. poprzez udostępnianie instrukcji jak dokonać włamania do systemu.
W darkwebie można znaleźć:
- Narkotyki – na darkwebie działa wiele stron internetowych, na których można kupić różnego rodzaju narkotyki, od marihuany po heroinę.
- Bronie – dostępne są na przykład strony internetowe, na których można kupić pistolety, karabiny czy granaty.
- Dane osobowe – przestępcy wykorzystują darkweb, aby sprzedawać i kupować dane osobowe, takie jak numery kart kredytowych czy numery ubezpieczeń społecznych.
- Usługi cyberprzestępcze – na darkwebie funkcjonują fora i serwisy, na których można wynająć hakera do przeprowadzenia ataku cybernetycznego.
- Pornografia dziecięca – niestety, na darkwebie można znaleźć strony internetowe, na których udostępniane są nielegalne materiały pornograficzne z udziałem dzieci.
Warto jednak zaznaczyć, że darkweb ma również legalne zastosowania. Dziennikarze, aktywiści czy osoby mieszkające w krajach, gdzie rządy kontrolują dostęp do internetu lub cenzurują treści online, korzystają z darkwebu, aby bezpiecznie przekazywać informacje. Z drugiej strony, w ramach darkwebu funkcjonują również strony i fora, które pomagają ludziom w kryzysowych sytuacjach, np. ofiarom przemoc domowej czy osób poszukujących pomocy w związku z chorobami psychicznymi.
Podsumowując, darkweb i deepweb to złożona i kontrowersyjna część internetu, która może służyć zarówno do dobrych, jak i złych celów.
Popularne strony w TOR
- ProPublica – to organizacja dziennikarska, która zajmuje się prowadzeniem niezależnych i dogłębnych śledztw dziennikarskich. Jednym z narzędzi, jakie wykorzystują dziennikarze ProPublica, jest sieć TOR. W normalnym Internecie też znajdziemy stronę projektu pod adresem propublica.org, strona ProPublica w TORze powstała m.in. po śledztwie związanym z cenzurą w chińskim Internecie i aby umożliwić użytkownikom bezpieczniejszy dostęp do ich treści, bez reklam czy skryptów śledzących.
- Daniel, alternatywa dla Hidden Wiki – Daniel udostępnia na swojej stronie internetowej ponad 7000 adresów .onion, które podzielone są na kilka kategorii, co ułatwia przeglądanie. Dzięki wbudowanej opcji testowania można sprawdzić, czy dana strona sieci TOR jest online, a także zobaczyć, kiedy została ostatnio sprawdzona i czy była dostępna. Strona Daniela to idealne miejsce dla osób, które chcą zacząć eksplorować świat sieci Tor. Dzięki takiej bazie adresów można znaleźć wiele interesujących stron, a wbudowane narzędzia pomogą uniknąć nieaktywnych lub niedostępnych witryn.
- Ahemia, wyszukiwarka TOR – wchodzenie do sieci TOR bez wcześniej przygotowanej listy linków może okazać się marnowaniem czasu. Jednak dla tych, którzy chcą korzystać z wyszukiwarek, polecamy Ahmia. Jest to wyszukiwarka ukrytych stron sieci Tor, która reklamuje się jako jedna z najlepszych.
- Riseup, serwis dla aktywistów – riseup to platforma oferująca usługi poczty elektronicznej i chatu, które chronią prywatność użytkowników, nie rejestrując ich aktywności i zapewniając ochronę przed złośliwymi atakami. W odróżnieniu od gigantów, takich jak Google, Riseup nie ma zamiaru współpracować z żadnymi rządami. Platforma ta, która opowiada się za etycznym traktowaniem zwierząt, zrównoważonym rozwojem i wyzwoleniem człowieka, udostępnia także narzędzia organizacyjne, listy mailingowe i wiele innych opcji. Niestety, założenie konta na Riseup nie jest takie proste, jak w przypadku innych usług. Nie wystarczy jedynie link do dark webu – aby się zarejestrować, musisz otrzymać zaproszenie. Niemniej jednak, warto odwiedzić sekcję dotyczącą bezpieczeństwa na stronie, która oferuje liczne porady, jak zwiększyć bezpieczeństwo informacji w codziennym życiu.
- ZeroBin – w sieci TOR istnieją nie tylko strony ukryte, ale również przydatne narzędzia użytkowe, takie jak ZeroBin. Jest to platforma deepweb umożliwiająca anonimowe dzielenie się informacjami z innymi użytkownikami sieci Tor, zapewniając przy tym pełne bezpieczeństwo i anonimowość. Serwery ZeroBin nie mają dostępu do wklejanego przez użytkowników tekstu, który jest kodowany już w przeglądarce, zanim zostanie przesłany na serwer. Ponadto opcje udostępniania danych obejmują ochronę hasłem, a wszystkie wklejone treści są usuwane po pewnym czasie. Dzięki temu, użytkownicy sieci TOR mogą bezpiecznie i anonimowo dzielić się informacjami z innymi użytkownikami tej sieci.
- Biblioteki z książkami – Z-library, TOR Library, Imperial Library of Trantor, Comic Book Library.
Czy TOR daje anonimowość w sieci?
W praktyce żadne narzędzie nie daje nam 100% anonimowości w sieci. TOR nie jest wyjątkiem, ale połączenie TOR + VPN może nam dać całkiem sporą dozę anonimowości w Internecie. Zawsze najsłabszym ogniwem jest sam człowiek, który może zostawić różne ślady cyfrowe na stronach internetowych, które pozwolą go następnie zidentyfikować np. przy wykorzystaniu technik OSINT (tzw. białego wywiadu).
Czy dostawca Internetu widzi jakie strony przeglądamy z wykorzystaniem sieci TOR?
Nie, przeglądarka TOR uniemożliwia zobaczenie jakie strony internetowe odwiedzamy. Jednak dostawca Internetu będzie wiedział, że korzystamy z sieci TOR.
Czy TOR jest legalny w Polsce? Czy mam się czego obawiać?
Korzystanie z sieci Tor w Polsce jest legalne. TOR to narzędzie, które zapewnia anonimowość i prywatność użytkownikom internetu. W Polsce nie ma przepisów, które zabraniałyby korzystania z tej sieci.
Jednak należy pamiętać, że korzystanie z sieci TOR w niektórych krajach może być nielegalne lub powodować podejrzenia ze strony organów ścigania. W Polsce również można natknąć się na sytuacje, w których korzystanie z Tor budzić będzie podejrzenia organów ścigania, jeśli użytkownik korzysta z niej w sposób niezgodny z prawem.
Warto pamiętać, że korzystanie z sieci Tor nie zapewnia pełnej anonimowości i prywatności. Bardzo ciężkie jest identyfikowanie czy ktoś korzysta z sieci TOR, ale zdarzają się przypadki, kiedy użytkownicy sieci TOR zostają zidentyfikowani przez organy ścigania. Dlatego ważne jest, aby korzystać z sieci Tor z ostrożnością i nie przekraczać granicy polskiego prawa.
TOR vs VPN
Oprogramowanie VPN niesie o wiele mniejsze zagrożenia dla użytkownika niż nieprawidłowo skonfigurowana sieć TOR, dlatego właśnie, jeśli potrzebujemy bezpiecznie przeglądać internet, czy przesyłać pliki to VPN będzie dla nas lepszym rozwiązaniem. VPN również pozwala na ukrywanie IP, przeglądanie sieci w sposób anonimowy i omijanie blokad regionalnych. Jego niewątpliwą zaletą jest to, że bezpieczne korzystanie z niego jest możliwe od razu po instalacji. Wystarczy jedynie kliknąć przycisk połącz. Jeśli zależy nam wyłącznie na ukryciu własnego IP, to VPN jest prostszym i bardziej logicznym wyjściem.
Dodaj komentarz