Odcisk palca przeglądarki

Odcisk palca przeglądarki (browser fingerprint) to pojęcie, które może brzmieć tajemniczo, ale jest ściśle związane z naszą codzienną aktywnością w Internecie. W tym artykule dowiesz się, czym są odciski palca przeglądarki, jak działają i jak wpływają na naszą prywatność w sieci.

Definicja odciska palca przeglądarki

Odcisk palca przeglądarki to unikalny zestaw informacji o konfiguracji i ustawieniach przeglądarki internetowej, które mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika w sieci. W praktyce oznacza to, że strony internetowe i inne podmioty są w stanie rozpoznać użytkownika na podstawie cech jego przeglądarki, takich jak wersja przeglądarki, rozszerzenia, ustawienia językowe czy rozmiar ekranu.

Jak działają odciski palca przeglądarki?

Podczas odwiedzania stron internetowych, przeglądarka wysyła różne informacje o sobie do serwera, takie jak:

1. Informacje o przeglądarce: wersja, rodzaj i język przeglądarki.
2. Informacje o systemie operacyjnym: rodzaj, wersja i język systemu operacyjnego.
3. Rozdzielczość ekranu i głębia kolorów.
4. Lista zainstalowanych czcionek.
5. Informacje o wtyczkach przeglądarki (np. Flash, Java).
6. Parametry obsługiwanych funkcji HTML5, CSS3 i JavaScript.
7. Informacje o WebGL, które mogą uwidocznić informacje o karcie graficznej.
8. Preferencje dotyczące strefy czasowej, lokalizacji i akceptowanych plików cookie.
9. Informacje o aktywnych blokerach reklam lub ochronie prywatności.

Działanie odcisków palca przeglądarki polega na tym, że gdy użytkownik odwiedza stronę internetową, strona ta (lub narzędzia analityczne używane przez tę stronę) zbiera powyższe informacje, które są następnie analizowane i przetwarzane w celu stworzenia unikalnego profilu.

Zastosowania fingerprintów przeglądarki

Odciski palca przeglądarki są wykorzystywane w różnych celach, zarówno w pozytywnych, neutralnych i negatywnych takich jak:

• Śledzenie użytkowników – Odciski palca przeglądarki mogą być wykorzystywane do śledzenia aktywności użytkowników w Internecie, identyfikacji ich nawyków przeglądania czy stron odwiedzanych, co pozwala na tworzenie statystyk i analiz.
• Personalizacja reklam – Dzięki informacjom uzyskanym z fingerprintu przeglądarki reklamodawcy mogą wyświetlać spersonalizowane reklamy, które są dopasowane do zainteresowań użytkowników, co zwiększa ich skuteczność.
• Zapobieganie oszustwom – Odciski palca przeglądarki mogą pomóc w wykrywaniu i zapobieganiu oszustwom, takim jak tworzenie wielu kont, ataki typu brute force czy innym próbom wyłudzenia danych.
• Ochrona przed botami – Odciski palca przeglądarki mogą pomóc w wykrywaniu i blokowaniu botów, które próbują automatycznie skanować strony internetowe, generować fałszywe kliknięcia w reklamy czy zwiększać liczbę odsłon.
• Uwierzytelnianie użytkowników – Niektóre strony internetowe czy usługi mogą wykorzystywać odciski palca przeglądarki jako dodatkowy sposób uwierzytelniania użytkowników, co może zwiększyć poziom bezpieczeństwa.
• Personalizacja treści – Strony internetowe mogą używać informacji z fingerprintu przeglądarki do personalizacji treści, np. dostosowywania języka, wyświetlania wiadomości czy ofert specjalnych dostosowanych do lokalizacji użytkownika.
• Testowanie i optymalizacja stron – Odciski palca przeglądarki mogą być używane przez deweloperów stron internetowych do testowania i optymalizacji wydajności, kompatybilności i funkcjonalności strony w różnych przeglądarkach, systemach operacyjnych czy konfiguracjach sprzętowych.
• Tworzenie statystyk – Fingerprinty przeglądarki mogą być używane do tworzenia statystyk o ruchu na stronie, pochodzeniu użytkowników czy urządzeniach, na których strona jest przeglądana, co może pomóc twórcom stron w analizie i poprawie funkcjonalności strony.

Jak sprawdzić, czy strona zbiera fingerprint Twojej przeglądarki?

Sprawdzenie, czy strona zbiera odcisk palca przeglądarki, może być trudne, ponieważ wiele stron internetowych używa różnych technik śledzenia, a niektóre z nich mogą być ukryte. Niemniej jednak można wykonać kilka kroków, aby sprawdzić, czy dana strona próbuje uzyskać odcisk palca przeglądarki:

1. Zainstaluj rozszerzenie FPMON dostępne na Google Chrome. FPMON to rozszerzenie dla przeglądarek, które informuje o miejscu, czasie oraz zastosowanej metodzie śledzenia odcisków palca przeglądarki skierowanej przeciwko Tobie. Możesz używać tego narzędzia, aby przetestować różne strony internetowe i sprawdzić, czy zawierają one skrypty śledzenia odcisków palca od osób trzecich. Ponadto, FPMON może być wykorzystany do testowania różnorodnych narzędzi związanych z ochroną prywatności użytkowników.
2. Użyj narzędzi do testowania odcisków palca. Istnieją narzędzia, takie jak CoverYourTracks, CreepJS czy AmIUnique, które pozwalają sprawdzić, jak łatwo można zidentyfikować Twoją przeglądarkę na podstawie informacji o odcisku palca. Te narzędzia informują o stopniu unikalności Twojego odcisku palca przeglądarki i pomagają ocenić, czy strony mogą go śledzić.
3. Przeanalizuj skrypty JavaScript. Skrypty JavaScript są często używane do zbierania informacji o odcisku palca przeglądarki. Można sprawdzić kod źródłowy strony internetowej, aby zobaczyć, czy zawiera skrypty śledzenia. Aby to zrobić, kliknij prawym przyciskiem myszy na stronie i wybierz opcję “Wyświetl źródło strony” lub podobną. Następnie poszukaj skryptów związanych z odciskami palca przeglądarki lub znanymi firmami śledzącymi.
4. Sprawdź działanie rozszerzeń blokujących śledzenie. Jeśli używasz rozszerzeń blokujących śledzenie, takich jak Privacy Badger czy uBlock Origin, sprawdź ich raporty na danej stronie. W ten sposób można zobaczyć, które skrypty zostały zablokowane przez rozszerzenie, co może wskazywać na próby zbierania informacji o odcisku palca przeglądarki.

Jednak warto pamiętać, że nawet jeśli strona nie zbiera informacji o odcisku palca przeglądarki, może nadal używać innych technik śledzenia, takich jak pliki cookie czy śledzenie pikselowe. Dlatego ważne jest, aby chronić swoją prywatność w sieci, stosując odpowiednie narzędzia i praktyki, takie jak przeglądarki z wbudowanymi funkcjami ochrony prywatności, rozszerzenia blokujące śledzenie czy sieć VPN.

W jaki sposób oszust może wykorzystać fingerprint mojej przeglądarki?

Oszust może wykorzystać odcisk palca (fingerprint) Twojej przeglądarki na różne sposoby, aby naruszyć Twoją prywatność i bezpieczeństwo. Poniżej znajdują się niektóre z możliwych scenariuszy:

1. Śledzenie online. Oszuści mogą używać unikalnych cech odcisku palca Twojej przeglądarki, aby śledzić Twoje działania w Internecie, tworzyć profile użytkowników i monitorować Twoje preferencje oraz nawyki zakupowe. W rezultacie mogą wykorzystać te informacje do celów marketingowych, spamu, a nawet manipulacji treściami, które widzisz.
2. Ataki na prywatność. Jeśli oszuści zdołają zidentyfikować Twój odcisk palca przeglądarki, mogą uzyskać dostęp do Twoich danych osobowych, takich jak lokalizacja, rodzaj urządzenia, system operacyjny czy ustawienia przeglądarki. Mogą następnie wykorzystać te informacje w celach złośliwych, takich jak kierowanie spersonalizowanych ataków phishingowych czy inżynierii społecznej.
3. Ominięcie środków zabezpieczających. Niektóre strony internetowe stosują różnorodne metody zabezpieczeń, takie jak uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) czy CAPTCHA. Oszuści mogą wykorzystać odcisk palca przeglądarki, aby zdobyć dodatkowe informacje, które pomogą im ominąć te zabezpieczenia, co może prowadzić do włamań na konta czy kradzieży tożsamości.
4. Przechwycenie sesji. Oszuści mogą monitorować odciski palców przeglądarek użytkowników, aby próbować przechwycić ich sesje na różnych stronach internetowych. Na podstawie zebranych danych, mogą spróbować przechwycić lub podszyć sesje użytkownika, uzyskując nieautoryzowany dostęp do kont, zawartości czy usług.

Szczególnie niebezpieczna może być metoda tzw. canvas fingerprinting.

W przypadku canvas fingerprinting, strona internetowa (lub zewnętrzny skrypt) używa języka JavaScript, aby narysować niewidoczne lub niemal niewidoczne obrazy na elemencie canvas w przeglądarce użytkownika. Każda przeglądarka może renderować obrazek nieco inaczej, w zależności od takich czynników jak system operacyjny, karta graficzna, sterowniki czy zainstalowane czcionki. Następnie skrypt odczytuje dane obrazu z elementu canvas i przekształca je w ciąg znaków, który stanowi unikalny odcisk palca przeglądarki.

Canvas fingerprinting może być wykorzystywane przez reklamodawców, dostawców treści czy agencje rządowe do śledzenia aktywności użytkowników w Internecie, identyfikacji ich nawyków przeglądania czy personalizacji reklam. Ponieważ ta metoda nie polega na plikach cookie, jest trudniejsza do wykrycia i zablokowania przez tradycyjne mechanizmy blokowania śledzenia.

Ochrona prywatności przed odciskami palca przeglądarki

Ochrona prywatności w Internecie to istotny aspekt, szczególnie w kontekście odcisków palca przeglądarki. Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc w ochronie prywatności:

• Używaj przeglądarki z wbudowanymi funkcjami ochrony prywatności. Niektóre przegląądarki, takie jak Firefox czy Brave, oferują wbudowane funkcje ochrony prywatności, które utrudniają tworzenie odcisków palca przeglądarki. Na przykład Firefox rozwija swoją eksperymentalną funkcję Fingerprinting Protection, która informuje i chroni przed fingerprintingiem.
• Zainstaluj rozszerzenia blokujące śledzenie. Rozszerzenia blokujące reklamy takie jak Privacy Badger czy uBlock Origin mogą pomóc w zablokowaniu różnych mechanizmów śledzenia, w tym odcisków palca przeglądarki.
• Wyłącz JavaScript. Wyłączenie JavaScriptu może ograniczyć ilość informacji, które przeglądarka udostępnia stronom internetowym, co może utrudnić tworzenie odcisków palca przeglądarki. Należy jednak pamiętać, że wyłączenie JavaScriptu może wpłynąć na funkcjonalność niektórych stron.
• Korzystaj z sieci TOR. TOR to sieć anonimowa, która pozwala na ukrycie tożsamości użytkownika poprzez wielokrotne przekierowywanie ruchu internetowego. Przeglądarka TOR utrudnia tworzenie odcisków palca przeglądarki dzięki specjalnym ustawieniom ochrony prywatności.
• Użyj VPN. Używanie sieci VPN może pomóc w ukryciu Twojego prawdziwego adresu IP, co utrudnia śledzenie i identyfikację użytkowników.
• Używaj trybu incognito. Korzystanie z trybu prywatnego/incognito w przeglądarce może ograniczyć ilość informacji zapisywanych na Twoim urządzeniu. Nie jest to jednak idealne rozwiązanie, a jedynie lekkie zabezpieczenie.

Jak zmienić fingerprint przeglądarki?

Istnieje wiele płatnych narzędzi, które w łatwy sposób pozwolą na zmianę odcisku palca przeglądarki, np. FingerprintSwitcher czy Kameleo.

Darmową alternatywą będą wtyczki do przeglądarek Chrome czy Firefox o nazwie “fingerprint spoofing” lub podobne, np. Fingerprint Spoofing obecnie dostępna w sklepie Google Chrome. Tego typu rozszerzenie pozwala na zmianę informacji takich jak: canvas, webgl, audio, font, timezone na losowe lub wpisane przez użytkownika dane.

Niestety, nie wszystkie strony internetowe będą działały poprawnie z takimi wtyczkami.