Coraz więcej osób zaczyna zdawać sobie sprawę, że to, co robimy w internecie, zostawia ślady. Nasze wyszukiwania, odwiedzane strony, a nawet lokalizacja mogą być rejestrowane przez dostawców internetu, aplikacje czy władze państwowe. W świecie, w którym dane są nową walutą, narzędzia zwiększające prywatność stały się niezbędne. Jednym z takich narzędzi jest TorVPN – darmowa aplikacja, która łączy prostotę VPN z mocą sieci Tor.
W tym artykule wyjaśnię, czym jest Tor, jak działa TorVPN, jakie ma zalety, ograniczenia i jak krok po kroku skonfigurować aplikację, aby maksymalnie zadbać o swoją prywatność.
Spis treści
Czym jest Tor?
Tor (ang. The Onion Router) to sieć serwerów (zwanych węzłami/relays), które tworzą tzw. warstwy cebuli. Kiedy korzystasz z Tora, Twój ruch internetowy jest przesyłany przez trzy losowe serwery:
- Węzeł wejściowy – zna Twój prawdziwy adres IP, ale nie wie, gdzie zmierza ruch.
- Węzeł pośredni – przekazuje dane dalej, nie znając źródła ani celu.
- Węzeł wyjściowy – wysyła dane do internetu, ale nie zna Twojej tożsamości.
Dzięki temu żaden pojedynczy punkt w sieci nie ma pełnej wiedzy o Tobie. To sprawia, że śledzenie użytkownika jest niezwykle trudne.
Czym jest TorVPN?
TorVPN to aplikacja VPN zbudowana na bazie sieci Tor, rozwijana przez Tor Project. W przeciwieństwie do tradycyjnych VPN:
- nie musisz ufać jednej firmie – ruch przechodzi przez rozproszoną sieć wolontariuszy,
- nie płacisz – aplikacja jest darmowa i otwartoźródłowa,
- możesz korzystać z tzw. usług onion – stron i aplikacji dostępnych tylko w sieci Tor.
Czym dokładnie TorVPN różni się od tradycyjnych VPN-ów?
Największa różnica tkwi w architekturze.
- Zwykły VPN działa w oparciu o pojedynczy serwer dostawcy. Cały Twój ruch internetowy przechodzi przez tę jedną maszynę, a więc dostawca VPN widzi Twoje połączenie i teoretycznie może je logować. Dlatego korzystając z klasycznych VPN-ów, musisz ufać firmie, że nie gromadzi ani nie sprzedaje Twoich danych.
- TorVPN natomiast korzysta z zdecentralizowanej sieci Tor, składającej się z tysięcy przekaźników prowadzonych przez wolontariuszy na całym świecie. Twój ruch nie idzie jednym kanałem, tylko przechodzi przez kilka losowych serwerów (tzw. obwód Tor), co praktycznie uniemożliwia przypisanie aktywności do konkretnego użytkownika.
Kolejną różnicą jest sposób, w jaki obsługiwane są aplikacje.
- W tradycyjnym VPN wszystkie programy korzystają z tego samego tunelu, więc ruch z aplikacji bankowej i np. z Instagrama biegnie jednym torem.
- W TorVPN każda aplikacja może otrzymać oddzielny obwód Tor, dzięki czemu nie da się łatwo powiązać Twojej aktywności z różnych źródeł.
TorVPN ma też przewagę w miejscach z silną cenzurą (np. Chiny, Iran).
- Serwery komercyjnych VPN-ów są łatwe do zablokowania, bo to stałe adresy IP należące do konkretnej firmy.
- TorVPN korzysta z tzw. mostów (Bridges) i technologii takich jak obfs4 czy Snowflake, które sprawiają, że ruch wygląda jak zwykła transmisja danych lub wideorozmowa. Dzięki temu cenzura ma dużo trudniejsze zadanie.
Na koniec kwestia techniczna, ale bardzo ważna – wycieki DNS.
- W klasycznych VPN-ach zdarza się, że zapytania DNS (czyli informacje o tym, jakie strony odwiedzasz) wychodzą poza tunel VPN i trafiają do dostawcy internetu.
- W TorVPN wszystkie zapytania DNS są automatycznie kierowane przez sieć Tor, co zamyka tę lukę i dodatkowo zwiększa Twoją prywatność.
Najważniejsze zalety TorVPN
- Anonimowość – Twoje IP i lokalizacja są ukryte, a strony widzą jedynie losowy serwer Tora.
- Ochrona przed cenzurą – dostęp do internetu w krajach, gdzie strony czy aplikacje są blokowane.
- Bezpieczeństwo – brak pojedynczego punktu kontroli, w przeciwieństwie do komercyjnych VPN.
- Dostęp do Onion Services – np. OnionShare (anonimowe udostępnianie plików) czy SecureDrop (bezpieczny kontakt z dziennikarzami).
- Darmowe korzystanie – TorVPN nie wymaga subskrypcji ani opłat.
Wady i ograniczenia TorVPN
- Niższa prędkość – ruch przechodzi przez kilka węzłów, więc prędkość spada w porównaniu do VPN komercyjnych.
- Brak wsparcia dla P2P/Torrentów – sieć Tor nie nadaje się do masowego przesyłania plików.
- Obsługa tylko Androida – obecnie TorVPN działa wyłącznie na urządzeniach mobilnych z systemem Android.
- Możliwość blokowania węzłów wyjściowych – niektóre strony mogą blokować dostęp z adresów IP należących do Tora.
Jak pobrać i zainstalować TorVPN?
- Upewnij się, że Twój smartfon ma system Android 7.0 lub nowszy.
- Otwórz Google Play Store i wyszukaj TorVPN (Tor Project).
- Kliknij Zainstaluj.
- Uruchom aplikację.
⚠️ Uwaga: pobieraj TorVPN tylko z oficjalnych źródeł – nigdy z nieznanych stron, aby uniknąć zainfekowanej wersji.
Pierwsze uruchomienie
- Otwórz aplikację.
- Kliknij Connect.
- Pojawi się prośba o pozwolenie na utworzenie połączenia VPN – zaakceptuj.
- Po kilku sekundach zostaniesz połączony z siecią Tor.
Domyślnie wszystkie aplikacje w telefonie będą korzystać z TorVPN.
Automatyczne łączenie
Jeśli chcesz, aby TorVPN włączał się automatycznie:
- Wejdź w Configure.
- Włącz opcję Connect automatically.
- Od teraz przy każdym starcie aplikacji TorVPN połączy się z Torem.
Aktualizacje – dlaczego są ważne?
Tor i TorVPN są stale rozwijane, aby łatać luki bezpieczeństwa. Dlatego:
- regularnie sprawdzaj aktualizacje w Google Play,
- unikaj używania starej wersji – możesz narażać się na ataki.
Jak odinstalować TorVPN?
- Wejdź w Google Play > Moje aplikacje > TorVPN > Odinstaluj
lub - Wejdź w Ustawienia telefonu > Aplikacje > TorVPN > Odinstaluj.
Konfiguracja aplikacji do pracy z TorVPN
Możesz wybrać, które aplikacje będą chronione przez TorVPN.
- Wejdź w Configure > Apps.
- Wyłącz opcję Protect all apps.
- Ręcznie wybierz, które programy mają korzystać z Tora.
Przykład: możesz chronić tylko komunikatory (np. Signal, WhatsApp), ale zostawić bankowość poza Torem, by uniknąć blokad logowania.
Wybór kraju wyjścia (Exit Node)
Standardowo TorVPN wybiera losowe kraje. Możesz to zmienić:
- Kliknij ikonę Globus w aplikacji.
- Wybierz kraj, z którego chcesz się łączyć (np. Niemcy, Holandia, USA).
Dzięki temu strony zobaczą, że łączysz się np. z Niemiec, a nie z Polski.
Kill Switch – dodatkowa ochrona
Kill Switch to funkcja, która blokuje internet, gdy TorVPN przestanie działać.
Jak włączyć?
- Wejdź w Configure > Kill switch.
- Włącz opcję Always-on VPN.
Dzięki temu Twój telefon nigdy nie połączy się „na czysto” bez Tora.
Zmiana wyglądu aplikacji
Możesz zmienić ikonę i nazwę aplikacji – przydatne, jeśli nie chcesz, aby ktoś widział, że korzystasz z TorVPN. Opcja dostępna w:
Configure > App icon.
Omijanie cenzury – Bridges
W niektórych krajach Tor jest blokowany. Wtedy przydają się Bridges – specjalne mosty, które ukrywają ruch Tor.
Dostępne są:
- obfs4 – sprawia, że ruch wygląda jak losowe dane.
- Snowflake – maskuje połączenie jako rozmowę wideo.
Jeśli te metody nie działają, możesz zdobyć inne mosty przez:
- e-mail: wysyłając wiadomość na bridges@torproject.org,
- bota Telegram: @GetBridgesBot,
- stronę bridges.torproject.org.
TorVPN a zwykłe VPN – różnice
- VPN komercyjny – szybki, płatny, często loguje aktywność użytkownika (zależnie od firmy).
- TorVPN – wolniejszy, darmowy, ale zapewnia wyższy poziom anonimowości.
Dla maksymalnej ochrony niektórzy używają kombinacji: VPN → Tor.
Czy TorVPN jest dla Ciebie?
TorVPN sprawdzi się, jeśli:
- chcesz anonimowo przeglądać internet,
- zależy Ci na ominięciu cenzury,
- chcesz korzystać z usług onion.
Jeśli natomiast:
- priorytetem jest prędkość,
- potrzebujesz P2P lub streamingu w 4K,
– lepiej sprawdzi się tradycyjny VPN.
Podsumowanie
TorVPN to wyjątkowe narzędzie, które łączy w sobie cechy VPN i sieci Tor. Jest darmowe, proste w obsłudze i skutecznie chroni prywatność. Ograniczenia, takie jak wolniejsze prędkości, są niewielką ceną za anonimowość i dostęp do wolnego internetu.
Dodaj komentarz